Theo báo cáo từ Trung tâm Giám sát An toàn Không gian mạng Quốc gia (NCSC), chỉ trong quý 1/2025, số lượng cuộc tấn công lừa đảo nhắm vào người dùng Việt Nam đã tăng 30% so với cùng kỳ năm trước. Điều đáng lo ngại là các đối tượng lừa đảo không ngừng thay đổi thủ đoạn, tận dụng mọi kẽ hở công nghệ để “giăng bẫy” nạn nhân. Đặc biệt, với sự trợ giúp của trí tuệ nhân tạo (AI), các chiêu thức lừa đảo ngày càng trở nên tinh vi và khó lường.
Ngay bây giờ, hãy cùng DigiBit tìm hiểu 5 hình thức lừa đảo công nghệ cao phổ biến nhất mà người dùng Việt Nam cần đặc biệt cảnh giác.
1. “Deepfake” giả mạo người nổi tiếng
Kẻ gian sử dụng công nghệ Deepfake để tạo ra video, hình ảnh, giọng nói giả mạo các chuyên gia tài chính, người nổi tiếng. Chúng quảng bá các dự án đầu tư “siêu lợi nhuận”, đặc biệt là tiền điện tử, nhằm lôi kéo nạn nhân tham gia.
Dấu hiệu nhận biết:
- Video có dấu hiệu chỉnh sửa, biểu cảm không tự nhiên.
- Lời hứa hẹn lợi nhuận “khủng” trong thời gian ngắn.
- Xuất hiện trên các trang không chính thức/tài khoản mạng xã hội không xác thực.
Phòng tránh:
- Kiểm tra kỹ thông tin từ các nguồn uy tín.
- Cảnh giác với lời mời đầu tư từ người lạ.
- Quan sát kỹ các dấu hiệu giả mạo trong video hoặc hình ảnh.
2. Lợi dụng các sự kiện lớn
Lợi dụng các sự kiện lớn như concert, giải đấu thể thao… kẻ gian tạo ra các website, ứng dụng giả mạo để bán vé hoặc quyên góp từ thiện.
Dấu hiệu nhận biết:
- Website có tên miền lạ, giao diện giống với trang chính thức.
- Yêu cầu thanh toán trước khi nhận vé hoặc thông tin quyên góp.
- Tạo ra các thông báo “khẩn cấp” để thúc giục nạn nhân.
Phòng tránh:
- Mua vé và quyên góp qua kênh chính thức.
- Kiểm tra kỹ URL website trước khi nhập thông tin cá nhân.
- Xác minh tổ chức từ thiện thông qua báo chí hoặc cơ quan chức năng.
3. Lừa đảo tuyển dụng
Kẻ gian đăng tin tuyển dụng giả mạo trên các trang web việc làm, mạng xã hội, hứa hẹn mức lương “khủng” cho công việc từ xa. Sau đó tổ chức phỏng vấn video chuyên nghiệp để tạo lòng tin.
Dấu hiệu nhận biết:
- Yêu cầu ứng viên đóng phí trước khi nhận việc.
- Phỏng vấn qua video không rõ ràng, thông tin công ty mập mờ.
- Yêu cầu cung cấp thông tin tài khoản ngân hàng.
Phòng tránh:
- Kiểm tra thông tin công ty trên Google, LinkedIn.
- Không đóng bất kỳ khoản phí nào.
- Từ chối nếu có dấu hiệu bất thường.
4. Lừa đảo thông qua mua sắm online, du lịch
Kẻ gian tạo ra các website giả mạo các sàn thương mại điện tử, cửa hàng trực tuyến, khách sạn… chào bán với giá rẻ bất thường.
Dấu hiệu nhận biết:
- Website không có chứng chỉ bảo mật SSL.
- Hàng hóa có giá rẻ hơn nhiều so với thị trường.
- Thúc giục khách hàng nhanh chóng đặt mua vì “ưu đãi có thời hạn”
Phòng tránh:
- Mua sắm trên các sàn thương mại điện tử uy tín.
- Kiểm tra kỹ URL website.
- Cảnh giác với các chương trình giảm giá “ảo”.
5. Giả mạo hỗ trợ kỹ thuật
Kẻ gian giả mạo nhân viên hỗ trợ kỹ thuật từ các công ty công nghệ, ngân hàng, cảnh báo về sự cố bảo mật và yêu cầu nạn nhân cài đặt phần mềm truy cập từ xa.
Dấu hiệu nhận biết:
- Gọi điện, nhắn tin từ số lạ, tự xưng là nhân viên hỗ trợ.
- Sử dụng thuật ngữ kỹ thuật phức tạp để gây hoang mang.
- Yêu cầu cài đặt phần mềm điều khiển từ xa, sau đó chiếm quyền kiểm soát thiết bị.
Phòng tránh:
- Không cài đặt phần mềm từ nguồn không rõ ràng.
- Liên hệ trực tiếp với bộ phận hỗ trợ chính thức.
- Sử dụng xác thực hai yếu tố với khóa bảo mật YubiKey.
Trong bối cảnh các chiêu thức lừa đảo ngày càng tinh vi, người dùng cần nâng cao cảnh giác, trang bị kiến thức về an ninh mạng và sử dụng các công cụ bảo mật hiệu quả. Một trong những biện pháp tốt nhất để bảo vệ tài khoản trực tuyến của bạn là sử dụng khóa bảo mật YubiKey. Thiết bị nhỏ gọn này cung cấp khả năng xác thực hai yếu tố mạnh mẽ, chống lại các cuộc tấn công phishing và truy cập trái phép.
Hãy chia sẻ thông tin này đến người thân, bạn bè để phòng tránh rủi ro lừa đảo trên không gian mạng.
